การยุติความรุนแรงต่อสตรี

รากฐานของสิทธิอนามัยการเจริญพันธุ์ที่เท่าเทียม

เดือนพฤศจิกายนของทุกปี เป็น “เดือนรณรงค์ยุติความรุนแรงต่อเด็ก สตรี และบุคคลในครอบครัว” ซึ่งตรงกับวันที่ 25 พฤศจิกายน “วันยุติความรุนแรงต่อสตรีสากล” ซึ่งเป็นการเรียกร้องให้สังคมตระหนักถึงความสำคัญของสตรี และสามารถใช้ชีวิตได้อย่างปลอดภัย มีศักดิ์ศรี และปราศจากความหวาดกลัว

ความรุนแรงต่อสตรี (Violence Against Women ) ไม่ได้จำกัดอยู่แค่ความรุนแรงทางกายเท่านั้น แต่ยังรวมถึงการควบคุม การคุกคามทางเพศ และการละเมิดสิทธิในการตัดสินใจเกี่ยวกับร่างกายของตนเอง ซึ่งเป็นประเด็นที่ สมาคมวางแผนครอบครัวแห่งประเทศไทย ในพระราชูปถัมภ์สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี (สวท) ให้ความสำคัญและเชื่อมโยงกับการทำงานด้าน อนามัยการเจริญพันธุ์และสิทธิทางเพศ (Sexual and Reproductive Health and Rights – SRHR) อย่างแยกไม่ออก

ความรุนแรงทางเพศและอนามัยการเจริญพันธุ์ ปัญหาที่ซ้อนทับกัน

ความรุนแรงต่อสตรีเป็นอุปสรรคสำคัญที่บั่นทอนสิทธิอนามัยการเจริญพันธุ์ของสตรี เช่น

การตัดสินใจที่ไม่เป็นอิสระ เมื่อผู้หญิงตกอยู่ภายใต้ความรุนแรง โดยเฉพาะความรุนแรงในครอบครัวหรือคู่รัก มักถูกลดทอนอำนาจในการตัดสินใจเรื่องสำคัญเกี่ยวกับร่างกายของตนเอง เช่น การคุมกำเนิด การเลือกที่จะมีบุตร หรือแม้แต่การเข้าถึงบริการสุขภาพที่จำเป็นทั้งในสถานการณ์ปกติหรือสถานการณ์ฉุกเฉิน

ผลกระทบต่อสุขภาพโดยตรง ความรุนแรงทางเพศ (Sexual Violence) นำไปสู่ปัญหาด้านสุขภาพอย่างร้ายแรง เช่น การตั้งครรภ์ไม่พร้อม การติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์ และปัญหาด้านสุขภาพจิตอย่างรุนแรง การให้บริการของ สวท จึงไม่ได้หยุดอยู่แค่การวางแผนครอบครัว แต่ต้องเป็น พื้นที่ปลอดภัย ให้กับผู้หญิงที่ประสบความรุนแรงสามารถเข้าถึงการปรึกษา ตรวจรักษา และการส่งต่อไปยังหน่วยงานช่วยเหลือด้านกฎหมายหรือสังคมสงเคราะห์ได้อย่างครบคลุม

การคุกคามทางเพศในทุกพื้นที่ สวท ตระหนักว่าความรุนแรงอาจเกิดขึ้นได้ทุกที่ โดยเฉพาะในสถานศึกษาหรือที่ทำงาน จึงได้ร่วมมือกับองค์กรภาคีเครือข่าย จัดกิจกรรมรณรงค์และฝึกอบรมนักกิจกรรมสังคมเพื่อ

ป้องกันการคุกคามทางเพศในสถานศึกษา ซึ่งถือเป็นมาตรการเชิงรุกที่มุ่งสร้างความตระหนักและเปลี่ยนแปลงทัศนคติในกลุ่มคนรุ่นใหม่ให้ตระหนักถึงปัญหานี้

บทบาทเชิงรุกของ สวท ในการยุติความรุนแรง

สวท ไม่ได้เพียงแต่รับมือกับผลกระทบ แต่เน้นการ ป้องกัน โดยการเสริมสร้างพลังและให้ความรู้ กับเยาวชนและประชาชนทั่วไป

เสริมสร้างความเข้มแข็งของสิทธิทางเพศ สวท ใช้ความรู้เรื่อง สิทธิอนามัยการเจริญพันธุ์และสิทธิทางเพศ เป็นรากฐานในการทำงาน เพื่อให้ผู้หญิงทุกคนเข้าใจว่าตนเองมีสิทธิโดยชอบธรรมในร่างกายของตนเอง มีสิทธิที่จะปฏิเสธ และมีสิทธิที่จะอยู่ในความสัมพันธ์ที่เท่าเทียมและปราศจากความรุนแรง

พัฒนาบุคลากรและนโยบายภายใน ในการรับสมัครบุคลากร สวท กำหนดคุณสมบัติไว้อย่างชัดเจนว่าผู้สมัครต้องเป็นผู้ที่ประพฤติปฏิบัติดีต่อเด็กและสตรี และ ไม่มีประวัติเคยกระทำความรุนแรง ซึ่งเป็นการแสดงเจตนารมณ์ที่เข้มแข็งในการต่อต้านความรุนแรงทุกรูปแบบ

การรณรงค์ร่วมกับภาคีเครือข่าย สวท ทำงานร่วมกับสหพันธ์วางแผนครอบครัวระหว่างประเทศ (IPPF) UNFPA THAILAND และองค์กรภาคีเครือข่ายอื่นๆ ในการขับเคลื่อนแคมเปญ เช่น แคมเปญ 16 Days of Activism against Gender-Based Violence (16 วันแห่งการรณรงค์ยุติความรุนแรงบนพื้นฐานทางเพศ) เพื่อส่งสารไปยังสังคมว่า “การยุติความรุนแรงเป็นหน้าที่ของทุกคน”

การสร้างสุขภาวะและความเท่าเทียมที่ยั่งยืน

การยุติความรุนแรงต่อสตรีคือการเปิดทางให้ผู้หญิงสามารถเข้าถึงสิทธิอนามัยการเจริญพันธุ์ได้อย่างเต็มที่และปลอดภัย การทำงานของ สวท ในการส่งเสริม SRHR จึงเป็นการวางรากฐานสำคัญให้ผู้หญิงมี ความรู้ อำนาจในการตัดสินใจ และ ความมั่นคงปลอดภัย ซึ่งเป็นสามเสาหลักที่จะช่วยให้สตรีไทยมีคุณภาพชีวิตที่ดีและมีส่วนร่วมในการพัฒนาสังคมได้อย่างเต็มศักยภาพ

ในเดือนแห่งการรณรงค์นี้ เราขอให้ทุกคนร่วมมือกันไม่ยอมรับความรุนแรงในทุกรูปแบบ การมีชีวิตที่ปราศจากความรุนแรงย่อมเป็นสิ่งที่มีคุณค่าในสังคมไทย 🧡

เรื่องโดยปนัฐพงศ์ นรดี