คู่รักที่พร้อมจะมีบุตรหลายๆคู่มักประสบปัญหาที่มีลูกยากทั้งที่ไม่ได้คุมกำเนิดและมีเพศสัมพันธ์อย่่างสม่ำเสมอมาแล้วไม่ต่ำกว่า 1 ปี สาเหตุนี้ เรียกว่า ภาวะมีบุตรยาก หรือ ภาวะไม่เจริญพันธุ์ คือ ภาวะทางร่างกายของคู่สมรสที่แต่งงานกันและยังไม่มีบุตร โดยประเมินจากระยะเวลา 1 ปี โดยมีเพศสัมพันธ์สม่ำเสมอ อาทิตย์ละ 2-3 ครั้งต่อสัปดาห์ แล้วยังไม่ตั้งครรภ์
สาเหตุของการมีบุตรยาก
การมีบุตรยาก มีสาเหตุหลายปัจจุัย ฝ่ายหญิงอาจมีปัญหา หลอดมดลูกเสียหายจนไม่สามารถตั้งครรภ์ได้ตามปกติ ภาวะเยื่อบุมดลูกเจริญผิดที่ ภาวะพังผืดในอุ้งเชิงกราน ความผิดปกติของมดลูก ปีกมดลูก และอวัยวะสืบพันธุ์ ส่วนฝ่ายชายอาจมีปัญหา เช่น ตัวอสุจิน้อยกว่าปกติ ความผิดปกติเกี่ยวกับภูมิคุ้มกัน รูท่อปัสสวะเปิดผิดที่ ภาวะหลั่งน้ำกามย้อนกลับ เป็นต้น ส่วนสาเหตุที่พบได้บ่อยที่สุดคือ ภาวะที่มีบุตรยากที่อธิบายสาเหตุไม่ได้
การรักษาภาวะมีบุตรยาก
การรักษาภาวะมีบุตรยากในปัจจุบันนี้มีหลายวิธี โดยขึ้นกับปัจจัยต่างๆ เช่น สาเหตุของภาวะมีบุตรยาก ระยะเวลา อายุของคู่สมรส และปัจจัยแวดล้อมอื่นๆขั้นตอนแรกคือการหาสาเหตุของภาวะมีบุตรยาก ซึ่งจำเป็นต้องตรวจทั้งฝ่ายชายและฝ่ายหญิง เนื่องจาก ภาวะมีบุตรยากอาจเกิดจากสาเหตุจากทั้งสองฝ่ายร่วมกันได้ ในกรณีที่ตรวจไม่พบความผิดปกติที่เป็นสาเหตุ ก็มีวิธีการรักษาเพื่อเพิ่มอัตราการตั้งครรภ์โดยรวมได้แม้จะไม่ทราบสาเหตุที่ชัดเจนก็ตาม
ข้อมูลจากรายการรั้วรอบครอบครัวสัญจร โดย ศ.นพ.สุรศักดิ์ ฐานีพานิชสกุล นายก สวท
