วันลอยกระทง เป็นหนึ่งในเทศกาลสำคัญและงดงามของไทย ที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนาน โดยมีวัตถุประสงค์หลักคือ การขอขมาและบูชาพระแม่คงคา ผู้ให้น้ำแก่ชีวิต รวมถึงการบูชารอยพระพุทธบาท หรือเพื่อสะเดาะเคราะห์และขอพรให้ชีวิตมีแต่ความสว่างไสว
อย่างไรก็ตาม ในช่วงเทศกาลแห่งความสุขนี้ มักมีประเด็นทางสังคมที่ถูกหยิบยกมาพูดถึงซ้ำ ๆ นั่นคือ ความเสี่ยงในการมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ปลอดภัยของกลุ่มวัยรุ่น ซึ่งนำไปสู่คำถามที่ว่า ทำไมสถิติในอดีตจึงมักชี้ว่าวันนี้เป็นวันที่เกิดเหตุการณ์ดังกล่าวสูง
ทำไมวันลอยกระทงจึงถูกเชื่อมโยงกับการ “เสียตัว”
แม้ว่าประเพณีลอยกระทงจะไม่มีส่วนเกี่ยวข้องโดยตรงกับการมีเพศสัมพันธ์ในทางประวัติศาสตร์หรือศาสนา แต่การที่สถิติในอดีตมักถูกนำมากล่าวถึง อาจมาจากปัจจัยทางสังคมและโอกาสที่เอื้ออำนวย โอกาสในการออกนอกบ้านยามค่ำคืน สำหรับวัยรุ่นบางคนที่ปกติอาจไม่มีโอกาสออกนอกบ้านในเวลากลางคืน การไปลอยกระทงถือเป็นโอกาสที่เปิดให้ได้ใช้เวลากับคู่รักหรือเพื่อนฝูงในบรรยากาศที่เป็นใจ บรรยากาศที่เป็นใจ สถานที่จัดงานมักมีแสงสีที่สวยงาม มีผู้คนมากมาย และมักเป็นสถานที่ริมน้ำหรือที่สาธารณะที่ให้อิสระมากขึ้น ซึ่งอาจนำไปสู่การขาดความยับยั้งชั่งใจได้ง่าย ความเชื่อผิด ๆ เรื่อง “พิสูจน์ความรัก” ในบางสังคมยังมีความเชื่อที่ว่า การมีเพศสัมพันธ์เป็นวิธีพิสูจน์ความรัก หรือเป็นส่วนหนึ่งของการออกเดทในเทศกาล ซึ่งเป็นความเข้าใจที่คลาดเคลื่อนและอาจนำไปสู่การตัดสินใจที่ผิดพลาด การขาดสติจากเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ในบางงานเลี้ยงที่จัดขึ้นร่วมกับเทศกาล การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์อาจทำให้ขาดสติและนำไปสู่การตัดสินใจที่มีความเสี่ยงสูง
การมีเพศสัมพันธ์เป็นเรื่องที่เกิดขึ้นได้ทุกวันเพราะถือเป็นเรื่องธรรมชาติ แต่เทศกาลลอยกระทงอาจเป็น “โอกาส” ที่ทำให้มีการเก็บสถิติและถูกหยิบยกมาพูดถึงเป็นพิเศษ เพื่อใช้ในการรณรงค์ป้องกันปัญหาการท้องไม่พร้อม
ป้องกันการมีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ปลอดภัยในวันลอยกระทง
การมีเพศสัมพันธ์อย่างปลอดภัยเป็นสิ่งที่สำคัญอย่างยิ่ง ไม่ว่าจะในวันลอยกระทงหรือวันอื่น ๆ เพื่อป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์และการตั้งครรภ์ที่ไม่พร้อม สามารถทำได้โดย
1.การเตรียมพร้อมและมีสติ
– ตกลงกันก่อน คู่รักควรมีการสื่อสารและตกลงร่วมกันถึงขอบเขตและความพร้อมในการมีเพศสัมพันธ์เสมอ หากยังไม่พร้อม ต้องกล้าปฏิเสธ และให้เกียรติในการตัดสินใจของอีกฝ่าย
– ใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้ง ในการมีเพศสัมพันธ์แบบสอดใส่ เพื่อลดความเสี่ยงทั้งการตั้งครรภ์ที่ไม่พร้อมและโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
-หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์ ไม่ควรดื่มจนขาดสติ เพราะจะทำให้การตัดสินใจผิดพลาดและลดความสามารถในการป้องกันตัวเอง
2. การดูแลตัวเองในสถานที่จัดงาน
-ไปเป็นกลุ่มหรือกับเพื่อนที่ไว้ใจ การไม่แยกตัวไปอยู่ตามลำพังในที่เปลี่ยว มืด หรือสถานที่ลับตา จะช่วยลดโอกาสในการถูกคุกคามหรืออยู่ในสถานการณ์ที่เสี่ยงได้
-ระมัดระวังคนแปลกหน้า: อย่ารับเครื่องดื่มจากคนแปลกหน้า และระมัดระวังสิ่งแปลกปลอมในเครื่องดื่มของคุณ
-กลับบ้านตามเวลาที่กำหนด วางแผนการเดินทางกลับล่วงหน้าและไม่กลับดึกจนเกินไป
การมีเพศสัมพันธ์ไม่ใช่การพิสูจน์ความรัก แต่เป็นความยินยอมพร้อมใจ จากทั้งสองฝ่ายและต้องมาพร้อมกับความรับผิดชอบในการป้องกันที่ปลอดภัย การรักษาสืบสานประเพณีที่ดีงามควบคู่ไปกับการมีความรับผิดชอบต่อตนเองและคู่รัก จะทำให้เทศกาลลอยกระทงเป็นวันแห่งความสุขและความทรงจำที่ดีได้อย่างแท้จริง
เรื่องโดยปนัฐพงศ์ นรดี
