1) ความรู้เรื่องเพศศึกษา เรียนรู้เพื่อสามารถตัดสินใจและป้องกันตนเองจากภาวะท้องไม่พร้อมและโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์เป็นต้น
2) การสื่อสารแบบสองทาง สามารถพูดคุย แบบเปิดเผยกับคู่รักเกี่ยวกับความต้องการ ความกังวล และปัญหาทางเพศ ซึ่งอาจมีขึ้น เพื่อสร้างความเข้าใจที่ถูกต้อง ตลอดจนให้ความรักความเคารพซึ่งกันและกัน
3) การคุมกำเนิด หากต้องการป้องกันภาวะการตั้งครรภ์ไม่พึงประสงค์หรือท้องไม่พร้อม ควรเลือกวิธีการคุมกำเนิดที่เหมาะสมและมีประสิทธิภาพสูง เช่นยาเม็ดคุมกำเนิดแบบฮอร์โมนชนิดรับประทาน ยาฝังคุมกำเนิด ซึ่งเหล่านี้ไม่ใช่ถุงยางอนามัยหรือยาคุมฉุกเฉิน ซึ่งมีประสิทธิภาพในการคุมกำเนิดต่ำ และผลข้างเคียง
4) โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ การใช้ถุงยางอนามัยนอกจากลดความเสี่ยงในการท้องไม่พร้อมยังสามารถช่วยลดอุบัติการการเกิดโรคได้ดี หากมีอาการ สงสัย ไม่แน่ใจควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อรับการรักษา
5) การตั้งครรภ์ไม่พึงประสงค์หรือท้องไม่พร้อม อาจเกิดขึ้นได้หากไม่ต้องการมีบุตร ควรรีบปรึกษาคลินิก สวท เพื่อคุมกำเนิดหรือยุติปัญหาการท้องไม่พร้อม
6) ความยินยอม และรอบรู้ทักษะในการปฏิเสธอย่างนุ่มนวล การมีเพศสัมพันธ์ควรเกิดจากการยินยอมพร้อมใจของทั้งสองฝ่าย หากถูกบังคับข่มขืนใจ หรือล่วงละเมิดทางเพศ ถือเป็นสิ่งผิดกฎหมาย ควรรีบขอความช่วยเหลือจากหน่วยงานภาครัฐ
7) ความรับผิดชอบ การมีเพศสัมพันธ์ทุกครั้งจำเป็นต้องมีความตระหนักรู้ ถึงผลที่จะตามมาไม่ว่าช้าหรือเร็ว ต้องมีความรับผิดชอบ รู้จักวางแผนป้องกันเหตุที่ไม่พึงประสงค์ได้อย่างเหมาะสม และทันท่วงที
8) การดื่มเครื่องดื่มมึนเมาที่มีแอลกอฮอล์เป็นองค์ประกอบ และการใช้สารเสพติดทุกประเภท ทำให้ขาดสติ ขาดการยับยั้งชั่งใจ นำไปสู่หายนะเกี่ยวกับเรื่องเพศและยังเปิดโอกาสให้มีการกระทำที่ขาดสติ ควรหลีกเลี่ยงจากสิ่งอบายมุขเหล่านี้
9) การรู้จักตนเองและคนรัก การรู้จักความต้องการและความรู้ความรู้สึกของตนเองและคนรักเป็นสิ่งสำคัญ ช่วยให้มีการตัดสินใจอย่างมีสติเหมาะสม และมีความสุขกับความสัมพันธ์ที่เกิดขึ้น
10) รู้จักการขอความช่วยเหลือ หากมีเหตุ ไม่พึงประสงค์เกิดขึ้นอย่าอยู่คนเดียวกับปัญหาหากมีปัญหาใดใดที่เกี่ยวข้องกับเรื่องเพศ ควรรีบปรึกษากับผู้เชี่ยวชาญ เช่น แพทย์ พยาบาล เจ้าหน้าที่สาธารณสุข นักให้คำปรึกษา ติดต่อคลินิก โรงพยาบาลที่สะดวก เพื่อขอคำแนะนำ การดูแลและความช่วยเหลือ
ข้อมูลจาก รศ.รอ. นพ. มานพชัย ธรรมคันโธ รน.
สูตินรีแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านเวชศาสตร์การเจริญพันธุ์ และ ที่ปรึกษา กรรมการบริหาร สมาคมวางแผนครอบครัวแห่งประเทศไทยฯ
