ประจำเดือน เรื่องสำคัญของสาวๆ ที่ไม่ควรมองข้าม เพราะสัญญาณบางอย่าง อาจกำลังแสดงให้เห็นถึงความผิดปกติที่แอบซ่อนอยู่ก็ได้ งั้นเรามาดูกันดีกว่า ว่าลักษณะประจำเดือนแบบไหน ที่บ่งบอกว่า ร่างกายของเราเริ่ม “ไม่โอเค” แล้ว โดยอาจารย์หมอ รศ.ร.อ.น.พ. มานพชัย ธรรมคันโธ ร.น. ผู้เชี่ยวชาญด้านสูตินรีแพทย์ โรงพยาบาลศิริราช /กรรมการ สวท ได้ตอบคำถามในประเด็นเกี่ยวกับประจำเดือน ในรายการรั่วรอบครอบครัว Live ไว้หลายประเด็น
อะไรที่บ่องบอกว่าประจำเดือนมาผิดปกติ
หมอ ประจำเดือนมาเกิน 7 วัน ออกมาแล้วเป็นริมเป็นชิ้น เป็นก้อนเยอะๆ สีไม่มีความเกี่ยวข้องกับความผิดปกติ สีดำหรือสีคล้ำมาเกิดมากจากเลือดค้างอยู่ในช่องคลอดนาน เมื่ออกมาทำปฏิกิริยากับออกซิเจน จึงทำให้เป็นสีดำไม่ต้องกังวล แต่ถ้าออกมานาน ปวดท้องรุนแรง แนะนำให้ไปพบแพทย์ เพื่อทำการตรวจรักษา
หมอคะประจำเดือนไม่มาเลยตอนนี้หนูอายุ 11 ปีแล้ว
หมอ ต้องบอกว่าร่างกายของเด็กสาวสมัยนี้ค่อนข้างโตเร็ว ในเคสของน้องก็ต้องมาดูว่าร่างกายมีพัฒนาการหรือยัง เช่น สูงขึ้น เริ่มมีหน้าอก เริ่มมีขนอ่อนบริเวณอวัยวะเพศหรือยัง ถ้ามีพัฒนาการตามลำดับแสดงว่า ประจำเดือนกำลังจะมา ไม่ต้องกังวลใจเพราะว่าอายุยังน้อย ถ้าพัฒนาการทางด้านร่างกายสมบูรณ์ ประเดี๋ยวประจำเดือนก็มา
หมอคะประจำของหนูยังไม่เคยมาแต่มีเพศสัมพันธ์ไม่ได้ป้องกันมีโอกาสท้องมั้ยค่ะ
หมอ โอกาสตั้งครรภ์ไม่มี เพราะว่าการทำงานของรังไข่ยังไม่สมบูรณ์ การตั้งครรภ์จึงยังไม่เกิด แต่ว่าสิ่งที่ต้องคำนึกถึงมากๆคือ การมีเพศสัมพันธ์เร็วมีโอกาสที่จะติดเชื้อ HPV ซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญของการเป็นมะเร็งปากมดลูก นอกจากนี้แล้วยังมีโอกาสติดโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ได้ เพราะฉะนั้นการมีเพศสัมพันธ์ต้องใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้ง
คุณหมอคะหนูไม่มีประจำเดือนมา 2 ปีแล้ว มีวิธีรักษาแนะนำมั้ยค่ะ
หมอ ถ้าประจำเดือนไม่มานานเกิน 6 เดือนควรรีบไปพบแพทย์ แต่ในกรณีนี้ไม่มานานควรรีบไปพบแพทย์โดยเร็วนะครับ ซึ่งมีโอกาสเป็นโรคดังนี้ 1.มีโอกาสเป็นโรคเนื้องอกของต่อมใต้สมองส่วนหน้า 2. รังไข่อาจจะมีความผิดปกติไม่เจริญเติบโต 3.มีความผิดปกติภายในโปรงมดลูก เช่น มดลูกตีบตัน โครงสร้างมดลูกผิดปกติ 4.ภาวะฮอร์โมนผิดปกติ เช่น ต่อมไทรอยด์มีความผิดปกติ อ้วนหรือผอมมากเกินไป และอาจจะมีอาการอื่นร่วมด้วย เช่น ปวดหัวรุนแรง มีอาการเห็นภาพซ้อน มีความจำเป็นที่จะต้องรีบไปพบแพทย์โดยเร็ว
ฉีดยาคุมกำหนดแล้วประจำเดือนไม่มา 3-4 เดือนจะเป็นอะไรรึป่าวค่ะ
หมอ ต้องบอกไว้ก่อนเลยว่าเป็นผลมากจากการฉีดยาคุมกำเนิด หากหยุดฉีดไปแล้วประจำเดือนอาจจะไม่มา 6-9 เดือน ซึ่งเป็นฤทธิ์ของยาฉีดคุมกำเนิดซึ่งมีประสิทธิภาพสูง หากต้องการตั้งครรภ์มีความจำเป็นต้องวางแผนครอบครัวก่อนการฉีด ซึ่งจะช่วยให้เราสามารถกำหนดระยะเวลาการมีบุตรได้
ผู้พิการสามารถฉีดยาคุมกำเนิดได้หรือไม่
หมอ สามารถฉีดได้หรืออีกกรณีคือการเอามดลูกออก เพื่อป้องกันปัญหาต่างๆที่อาจจะเกิดขึ้น ป้องกันการตั้งครรภ์และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ได้
มีประจำเดือน 2 ครั้ง ต้นเดือนกับปลายเดือนผิดปกติหรือไม่อย่างไร
หมอ ถ้าประจำเดือนมาเกิน 1 ครั้งต่อเดือน แสดงว่าระบบภายในมีความผิดปกติ ในเคสที่มีอายุเกินกว่า 35 ปีต้องไปตรวจวินิจฉัยอย่างละเอียด ว่าพบความผิดปกติของเยื่อบุโพรงมดลูกหรือมีติ่งเนื้อบริเวณนี้หรือเปล่า จึงทำให้รอบเดือนมาบ่อยกกว่าปกติ
กินยาคุมชนิด28หมดแผงแล้วประจำเดือนยังไม่มากินแผงใหม่ต่อเลยได้หรือเปล่าค่ะ และได้ใช้ที่ตรวจครรภ์เพื่อตรวจว่าท้องหรือไม่ ปรากฏว่าขึ้นหนึ่งขีด เกิดจากอะไรค่ะ ประจำเดือนไม่มา
หมอ สามารถกินต่อได้เลย เนื่องจากได้ตรวจสอบการตั้งครรภ์แล้วพบว่าไม่ท้อง เมื่อประจำเดือนไม่มาแล้วตรวจการตั้งครรภ์เป็นสิ่งที่ถูกต้อง ส่วนสาเหตุที่ประจำเดือนไม่มาอาจจะเกิดจากภาวะที่กินยาคุมเป็นระยะเวลานานๆ หากอยากให้ประจำเดือนมาเป็นปกติแนะนำให้ไปพบแพทย์เพื่อทำการปรับเปลี่ยนยาคุมกำเนิดใหม่ เพราะปัจจุบันนี้มายาคุมประเภทฮอร์โมนรวมหลายยี่ห้อช่วยให้ประจำเดือนมาตรงเวลา
หมอค่ะเปลี่ยนยาเม็ดคุมกำเนิดยี่ห้อใหม่แต่ประจำเดือนยังไม่มา จะมีโอกาสท้องไหมค่ะหรือเกิดจากอะไร
หมอ เปลี่ยนยาเม็ดคุมกำเนิดมีโอกาสที่ประจำเดือนไม่มา เนื่องจากปริมาณฮอร์โมนนั้นอาจแตกต่างกัน มากไปหรือน้อยไป สิ่งสำคัญคือต้องกินให้สม่ำเสมอ กินให้ตรงเวลา ซึ่งจะทำให้ประจำเดือนมา แต่หากไม่มั่นใจแนะนำให้ตรวจสอบการตั้งครรภ์ หากต้องเปลี่ยนยาเม็ดคุมกำเนิดควรจะปรึกษาแพทย์ก่อนเปลี่ยน เพราะการเลือกยาเม็ดคุมกำเนิดที่ตรงกับความต้องการของร่างกาย จะทำให้ประสิทธิภาพการคุมนั้นสูงตามไปด้วย
ประจำเดือนมาเยอะผิดปกติหรือไม่
หมอ จริงๆควรมาแบบกลางๆไม่เยอะเกินไปไม่แห้งเกินไป หากประจำเดือนมามากจะทำให้ร่างกายซีด ปวดท้องรุนแรง
หมอค่ะประจำเดือนไม่มานานแค่ไหนจึงควรไปปรึกษาแพทย์
หมอ ประจำเดือนไม่มานาน 6 เดือนควรไปพบแพทย์
ประจำเดือนมีกลิ่นเหม็นผิดปกติหรือไม่ค่ะ
หมอ หากมีกลิ่นเหมือนปลาเน่าเหม็น แสดงว่าระบบภายในช่องคลอดเสียสมดุล มีความเป็นกรดเป็นด่างที่ไม่เหมาะสม โดยเฉพาะหากมีกลิ่นหลังจากมีเพศสัมพันธ์แนะนำให้ไปพบแพทย์เพื่อทำการรักษา
ประจำเดือนมาไม่สม่ำเสมอเกิดจากอะไร
หมอ เกิดจากภายในโพรงมดลูกสมดุล ต้องไปตรวจอัลตร้าซาวด์เพื่อหาสาเหตุ ซึ่งจะช่วยให้ทำการรักษาได้อย่างตรงจุด
ให้นมบุตรสามารถกินยาเม็ดคุมกำเนิดได้หรือไม่และประจำเดือนจะมาช่วงไหน
หมอ หากให้ลูกดื่มนมแม่ส่วนใหญ่แล้วประเดือนจะไม่มา แล้วการเลือกฮอร์โมนสำหรับการคุมกำเนิดนั้นควรเลือกชนิดฮอร์โมนเดี่ยวคือมีโปรเจสโตเจนอย่างเดี่ยว อย่าไปเลือกชนิดฮอร์โมนรวมเพราะจะทำให้น้ำนมแห้ง ซึ่งเป็นอุปสรรคต่อการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ประจำเดือนจะมาหลังจากผ่านไปแล้ว 6 เดือน
ใช้ยาฝังคุมกำเนิดแล้วไปเอาออก แต่ประจำเดือนยังไม่มาเกิดจากอะไร
หมอ การใช้ยาฝังคุมกำเนิดอาจจะทำให้ประจำเดือนไม่มาประมาณ 6 เดือน ซึ่งเกิดจากฤทธิ์ของยาฝังคุมกำเนิด ซึ่งถือเป็นเรื่องปกติไม่ต้องกังวล
ที่มา :รายการรั้วรอบครอบครัว Facebook/PPATbangkok