ไวรัสตับอักเสบ บี และ ซี เป็นโรคที่หลายคนอาจไม่รู้ว่าตนเองกำลังติดเชื้อ เพราะในระยะแรกมักไม่แสดงอาการชัดเจน แต่สามารถทำให้เกิด โรคตับเรื้อรัง ตับแข็ง และมะเร็งตับ ได้ในระยะยาว ระเทศไทยมีผู้ติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบีและซีจำนวนมาก โดยเฉพาะกลุ่มที่ยังไม่เคยได้รับวัคซีนหรือไม่ได้ตรวจคัดกรอง ความรู้เรื่อง “กลุ่มเสี่ยง” จึงสำคัญมาก เพื่อให้สามารถเข้ารับการตรวจและรักษาได้ตั้งแต่เนิ่น ๆ
ใครเสี่ยงบ้าง?
.
เกิดก่อนปี พ.ศ. 2535
เพราะประเทศไทยเริ่มให้วัคซีนไวรัสตับอักเสบบีในเด็กแรกเกิดตั้งแต่ปี 2535 ดังนั้นผู้ที่เกิดก่อนหน้านี้อาจยังไม่ได้รับวัคซีนครบชุด
.
ผู้ใช้สารเสพติดวิธีฉีดเข้าเส้น
แม้จะใช้เพียงครั้งเดียวก็มีความเสี่ยงสูง หากเข็มหรืออุปกรณ์ปนเปื้อนเลือดผู้ติดเชื้อ
.
ผู้ติดเชื้อเอชไอวี (HIV)
มีความเสี่ยงสูงต่อการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบร่วม เนื่องจากวิธีการติดต่อคล้ายคลึงกัน
.
ผู้ที่เคยได้รับเลือดหรือสารเลือดก่อนปี 2535
ก่อนปี 2535 ประเทศไทยยังไม่มีการตรวจคัดกรองไวรัสตับอักเสบซีในเลือดบริจาค
.
ผู้ที่เคยได้รับการปลูกถ่ายอวัยวะ หรือฟอกไตด้วยเครื่องไตเทียม
.
ผู้ที่มีคู่นอนหลายคน หรือมีเพศสัมพันธ์ทางทวารหนักโดยไม่ป้องกัน
.
ผู้ที่มีคนในครอบครัวเป็นผู้ป่วยไวรัสตับอักเสบ บี หรือ ซี
โดยเฉพาะคู่สมรสหรือบิดามารดา เนื่องจากอาจมีการติดต่อจากเลือดหรือของเหลวในร่างกาย
.
ผู้ที่เคยสัก เจาะหู เจาะตามร่างกาย หรือฝังเข็มในสถานที่ไม่ใช่สถานพยาบาล
.
ผู้ที่เคยได้รับการฉีดยาหรือผ่าตัดโดยแพทย์พื้นบ้าน ที่อาจใช้อุปกรณ์ไม่สะอาด
.
บุคลากรทางการแพทย์ที่เคยถูกเข็มหรือของมีคมตำระหว่างปฏิบัติงาน
.
ผู้ที่ใช้อุปกรณ์ส่วนตัวร่วมกับผู้อื่น
เช่น แปรงสีฟัน มีดโกน กรรไกรตัดเล็บ หรือเข็มฉีดยา
.
ไวรัสตับอักเสบบีและซีเป็นภัยเงียบที่ใกล้ตัวกว่าที่คิด ผู้ที่เกิดก่อนปี 2535 หรือเคยมีพฤติกรรมเสี่ยงตามที่กล่าวมาควรเข้ารับ การตรวจเลือดคัดกรองอย่างน้อยหนึ่งครั้งในชีวิต เพื่อให้สามารถรับวัคซีน (สำหรับไวรัสบี) หรือรักษาได้ทันเวลา (สำหรับไวรัสซี)
สุขภาพตับที่ดีเริ่มได้จากการ “รู้สถานะของตนเอง” และป้องกันไม่ให้เชื้อแพร่สู่ผู้อื่น
.
สมาคมวางแผนครอบครัวแห่งประเทศไทยฯ ขอสนับสนุนความเท่าเทียม ทั้งด้านบริการการรักษา กฎหมาย การเข้าถึงเทคโนโลยี และการอยู่ร่วมกันในสังคม
.
